رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: سدسازی‌های بی‌حد و حصر ترکیه شرایط خطرناکی برای تالاب هورالعظیم ایجاد کرده است.

معصومه ابتکار در گفت‌وگو با ایلنا، درباره تمهیدات سازمان حفاظت محیط‌زیست برای نجات تالاب هورالعظیم گفت: در حال حاضر شرایط تالاب هورالعظیم نسبت به سال ۹۲ بسیار بهتر است، در آن سال تالاب به‌طور کامل خشک شده بود، در حقیقت وزارت نفت با ساخت‌وساز و احداث سد جلوی ورود آب به تالاب را به طور کامل گرفته بود.

ابتکار با اشاره به اقدامات سازمان محیط‌زیست برای نجات تالاب هورالعظیم که بزرگترین کانون بحرانی ریزگرد در منطقه محسوب می‌شود، گفت: در سال ۹۳ توانستیم با رایزنی و هماهنگی با وزارت نفت موانع ورود آب به تالاب را برداریم. در مورد حقابه هورالعظیم نیز با وزارت نیرو به توافق رسیدم و چهار و نیم میلیارد مترمکعب آب وارد هورالعظیم شد.

در حال حاضر این تالاب به خاطر استفاده از منابع آب کرخه در شرایط بهتری نسبت به چهارسال پیش قرار دارد.

رایزنی با ترکیه بر عهده وزارت امور خارجه است

او افزود: حتی بخش‌هایی از تالاب هورالعظیم که در عراق قرار دارد به همین واسطه آبگیری شد. با این حال سدسازی‌های بی‌حد و حصر ترکیه شرایط خطرناکی برای تالاب فراهم کرده است، هر چند خشک شدن تالاب‌ها و کاهش آب رودخانه‌های عراق نیز در وضعیت تالاب هورالعظیم و اروندرود تاثیر بسزایی دارد.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست رایزنی با ترکیه برای نجات تالاب هورالعظیم را وظیفه اصلی وزارت امور خارجه دانست و گفت: سازمان حفاظت محیط زیست در این رابطه پیگیری‌های لازم را انجام داده است، اما در هر صورت رایزنی با ترکیه بر سر حقابه باید توسط وزارت امور خارجه انجام شود.

گفتنی است؛ ترکیه تاکنون صد در صد از آب فرات و ۶۰ درصد از آب دجله را با ساخت سد تصاحب کرده و با مختل کردن نظام آب‌شناختی رودخانه‌های دجله و فرات موجب متروکه شدن چندین میلیون هکتار از اراضی کشاورزی در کشورهای سوریه و عراق شده‌است. در حقیقت ترکیه یمی از مقصران بحرانی است که در پایاب رودخانه دجله و فرات یعنی هورالعظیم ایجاد شده و به پدیده ریزگردها دامن زده است.

ایران ، عراق و سوریه به مخاطرات سدسازی ترکیه بر روی دجله و فرات نگاهی ویژه داشته باشد

احمدعلی کیخا نیز در این باره در گفت و گو با خانه ملت، در رابطه با اظهارات رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر شرایط خطرناک هورالعظیم به دلیل سدسازی بی رویه ترکیه، گفت: متاسفانه ترکیه بدون توجه به ملاحظات زیست محیطی اقدام به سدسازی های وسیعی بر روی دجله و فرات کرده که این موضوع خشکی دجله و فرات، دریاچه و تالاب های سوریه و عراق و همچنین بخش های عظیمی از هورالعظیم را به دنبال داشته است.

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس شورای اسلامی، افزود: واقعیت آن است که این سدسازی های گسترده منشا بخش عظیمی از ریزگردهای سوریه و عراق بوده و معضلی بین المللی است که تبعات و آسیب های ناشی از آن نه تنها  متوجه ایران بلکه متوجه کشورهای همسایه می شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم، ادامه داد: با توجه به حقوق بین الملل و اینکه کشور ترکیه نیز عضو کنوانسیون های بین المللی است بنابراین باید از این طریق دولت ترکیه را مجاب کرد رویکردها و اقدامات خود را سازگار با محیط زیست و اکوسیستم آبی منطقه کند.

کیخا با تاکید بر اینکه مجلس و دولت باید در کنار سایر دولت ها و مجالس کشورهای همجوار به مخاطرات سدسازی کشور ترکیه بر روی دجله و فرات توجهی ویژه داشته و این موضوع را از طریق مجامع بین الملل پیگیری کنند، تصریح کرد: سدسازی کشور ترکیه موضوعی دوجانبه میان ایران و ترکیه نیست بلکه اقدامی چندجانبه است که کشورهای سوریه و عراق را نیز در بر می گیرد. از این رو این کشورها نیز باید از طریق کنوانسیون های بین المللی مانع اقدامات این کشور شوند تا رفتار دولت ترکیه در بهره برداری از منابع اصلاح شود.

نماینده مردم زابل، زهک و هیرمند در مجلس دهم، در رابطه با راه اندازی کمپین مردمی برای اعمال فشار روی کشور ترکیه و شکایت فعالان محیط زیست از ترکیه به دادگاه لاهه با بیان اینکه محیط زیست مرز نمی شناسد، تصریح کرد: علاوه بر دولت ها مردم نیز تکالیفی در حفظ محیط زیست داشته و این موضوع در قانون اساسی وظیفه ای عمومی تلقی شده و در تمامی کشورها نیز به همین وضعیت است.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی، افزود: مردم مسئول حفظ کره خاکی هستند و کره خاکی تنها زیستگاه بشر است از این رو آحاد جامعه انسانی باید نسبت به حفظ آن حساسیت لازم را داشته باشند.

وی ادامه داد: سازمان های مردم نهاد کشورهای ایران، ترکیه، عراق، سوریه باید به مسائل محیط زیستی منطقه توجه جدی داشته و باور داشته باشند که مخاطرات و تبعات ناشی از خشکی هورالعظیم تنها متوجه ایران نمی شود.

این نماینده مردم در مجلس دهم، یادآور شد: نیاز است سازمان های مردم نهاد و دوستداران محیط زیست کشورهای همسایه با تشکیل کمپین ها مخاطرات سدسازی کشور ترکیه بر روی دجله و فرات را به جامعه جهانی اطلاع رسانی کنند زیرا اگر این موضوع از سوی مردم اطلاع رسانی نشود نزد جوامع بین المللی پذیرفتنی تر است تا از سوی دولت ها.