نام علمی : Acinonyx jubatus venaticus
نام انگلیسی: Asiatic Cheetah -Iranian Cheetah
نام فارسی: یوز آسیایی (یوزپلنگ ایرانی)
دارای سر کوچک، دست و پای بلند و کشیده، کمر باریک، سینه بزرگ، دم بلند و کلفت، گوشهای کوچک و گرد، سطح بدن پوشیده از موهای نخودی رنگ تا زرد کم رنگ که در قسمتهای زیرین بدن سفید میشود است. خالهای کوچک، سیاه و توپر، دو نوار سیاه رنگ از گوشه چشم تا دهان (خط اشک) دارد. پنجههای آزاد با ناخنهای غیرقابل جمع شدن آن یکی از مهمترین وجوه تمایز یوزپلنگ از سایر گربه سانان است. برای سریع دویدن تکامل یافته، بطوریکه سریعترین پستاندار خشکی جهان نام گرفته است. از ۵۰۰۰ سال پیش توسط انسان برای همراهی در شکار تربیت می شده است.
طرح بدن
رد یوزپلنگ
سرگین یوزپلنگ
یوزپلنگ عمدتا اوایل صبح و اواخر بعدازظهر به فعالیت می پردازد. تنها گربه سان اجتماعی ایران به شمار می رود، به این صورت که نرها، معمولا برادرها گروه های کوچکی را تشکیل داده و با هم به دنبال شکار و جفت می گردند. ماده ها نیز معمولا همراه با توله های خود زندگی می کنند.
درحال حاضر، قوچ و میش مهمترین طعمه یوزپلنگ در ایران بوده و پس از آن، کل و بز، جبیر، آهو و گاهی اوقات پستانداران کوچک و پرندگان طعمه های طبیعی این گوشتخوار را تشکیل می دهند.
احتمالا در تمامی فصول سال قادر به زادآوری بوده ولی اوج جفتگیری آن اواسط زمستان می باشد. پس از ۹۰ تا ۹۸ روز بارداری، ۱ تا ۴ توله به دنیا می آورد. توله ها تا سن حدودا ۱۷ تا ۱۸ ماهگی از مادر مستقل شده و در سن ۲ تا ۳ سالگی قادر به زادآوری هستند. حداکثر ۱۲ تا ۱۴ سال در طبیعت عمر می کنند.
شکار غیرمجاز طعمه ها و تصادفات جاده ای مهمترین عوامل ازبین رفتن یوزپلنگ آسیایی به شمار می رود.
با تراکم بسیار پایینی در نیمه شرقی، بخصوص استانهای یزد، سمنان، اصفهان، کرمان، خراسان شمالی و خراسان رضوی زیست می کند. برخلاف باور عمومی، عمدتا در زیستگاه های تپه ماهوری و کوهپایه ای مناطق کویری یافت شده و به ندرت در مناطق دشتی دیده می شود.
—————————
منبع : www.wildlife.ir